ماه خردا در فرهنگ سنتی ایران

خردادگان
جشن پاسداشت آب و گیاه و آبادانی
                                       گرامی باد ....

ایرج ادیب زاده:

به فرخندگی هم نامی روز و ماه به نام امشاسپند خرداد در سومین ماه سال

در فرهنگ ایرانی مزدیسنا- زرتشتی- شادی گرایی و برپایی جشن های همگانی گرامی و همیشگی بود.

  

 در فرهنگ ناب ایرانی سوگواری همگانی وجود نداشت . چنین فرهنگی فرهنگ شادی و جشن است ؛

 به جای پرداختن به اعمالی که در جهان دیگر – پس از مرگ – از آن بهره بگیرند ؛ 

فرخندگی و آسایش انسان ها در همین جهان اهمیت و بازده دارد.

در فرهنگ ایرانی زرتشتی در مدت یک سال ۲۴ جشن همگانی وجود دارد و سوگواری همگانی هیچ ندارد .

نوروز؛مهرگان و زادروز زرتشت

آیین های گروهی فرهنگ ایران در مدت یک سال کدامند؟ نوروز ؛ زادروز زرتشت ؛ سیزده بدر؛

مهرگان ؛ یلدا ؛ سده ؛ چهارشنبه سوری و ۱۱ جشن ماهانه – از جمله همین خردادگان در سومین ماه سال - و۶ گاهنبار.

در برابر این جشن ها و آیین ها که به آسایش و خوشی مردم در این جهان ارج می گذارد ؛ دو آیین نیز وجود دارد :

 پرسه ؛ که برای گرامیداشت کشته شدگان جنگ های میهنی و دیگری در اسفند ماه برای شادی روان در گذشتگان .

در فرهنگ ناب ایرانی شادسازی و تندرستی که دیرزیوی را به دنبال دارد و

فرخندگی مردم در همین جهان ارج گذاشته می شود. فرهنگی که شادی گرای این جهانی ست هر

 چه هست همین جاست نه در آسمان خبری هست و نه جهان دیگری که آخوند؛ کشیش و خاخام و...تبلیغ می کنند برای دکان های خودشان.

همه ی این جشن ها پایه و مایه ی افتخار است برای فرزندان آن پاک مردمانی که به وجود آورنده این جشن ها و افتخارات بوده اند .

پیش از پرداختن به جشن خردادگان با نوشته ای از روانشاد دکتر آبتین ساسانفر پژوهشگر و استاد پیشین دانشگاه ملی که با

 برگردان هفده هات از گاتا ها سروده های آشو زرتشت ؛ از متن اوستایی کار بزرگی را به انجام رساند را می آورم :

 « این وظیفه ی ایرانیان است که در راه شناخت هویت خود بکوشند تا فرهنگ بزرگ ملی ؛

جشن ها و آیین های آن به شکل درست و با تمام ویژگی هایش شناسه شود.»

خردادگان امشاسپند بانوی آب و آبادانی

خرداد پنجمین امشاسپند نماینده رسایی و کمال دانش اهورامزدا ست و در گیتی به نگهبانی آب ها گماشته شده و

 سلامتی و کامیابی و دارایی را برای انسان ها به ارمغان می آورد و انسان ها را در چیرگی بر تشنگی یاری می کند ؛

 از این روی زرتشتیان به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد می کنند.

آیین های جشن خردادگان.

یکی از مهمترین آیین های روز خرداد گان رفتن به سرچشمه ها ؛ کنار رودها و دریاها و

 شنا یا تن شویی همراه با شادی در کنار خانواده و دوستان بوده و هست .

آب و آبادانی مایه هستی و زایش و پرورش موجودات جهان است . خردادگان جشن گیاهان و گل ها نیز هست .

سوسن گل ویژه خردادگان

در کتاب بن دهش از مهم ترین متن های تاریخی و آیینی زرتشتی از گل سوسن به عنوان گل

 ویژه امشاسپند خرداد بانو نام برده شده است .

این گل که نمونه های فراوانی دارد نماد جشن خردادگان است .

(bondahesh) 

شاد و خوشبخت و خوشنود باشید. جشن های روان پرورو شادی آفرین را که از سده ها و هزاره ها و از 

نیاکان ما به ما رسیده سال به سال هرچه با شکوه تر و زیباتر برگذار کنیم و به آیندگانش بسپاریم .




« باشد که با این آموزش ها و سرودها راستی و اندیشه نیک را برای همیشه پاسداری کنی ای اهورا مزدا ؛

 مرا آموزش بده با دهان و گفتار شیوا از جهان مینوی تو آگاهی دهم .

 به وسیله ی آن هاست که برترین و پیشروترین زندگی؛ هستی می پذیرد.

گات ها - هات۲۸ بند۱۱